5 نشانه استرس شغلی و کاری را بشناسید

مقدمه

همان طور که به خوبی می دانید، استرس عامل مهمی در بهروری در کار می باشد. یعنی هرچه استرس شغلی بیشتر داشته باشیم، بهره‌وری کمتری داریم. علاوه بر بهره وری کمتر، استرس عامل اصلی مشکلات سلامتی افراد نیز می باشد.

یعنی هرچه استرس بیشتری داشته باشیم، سلامتی کمتری خواهیم داشت.

تمامی سازمانها و نهادها تلاش می‌کنند تا استرس کارکنان خود را کم کرده و فضایی همراه با آرامش، برای کارمندان خود ایجاد کنند. از این رو بسیاری از کسانی که در زمینه مسائل روانی در شغل و کار فعالیت می‌کنند و این عوامل را برای استرس شغلی و کاری تحقیق و پژوهش کرده‌اند.

در این مقاله، سعی شده عوامل مهم و موثر در استرس شغلی بیان شود، تا کسانی که گرفتار استرس در کار هستند؛ نه تنها در این کار استرس خود را کم کنند، بلکه با برطرف کردن مشکلاتی که احیاناً برای آنها ایجاد می شود، استرس خود را کاهش داده و فضایی آرام و دلپذیر به وجود آورند.

1- همکاران ناسازگار

مهمترین دلیلی که افراد در مواقع مختلف استرس می گیرند، از ارتباطات آنها می‌باشد. ارتباطات افراد با همکاران خود، همیشه عامل بسیار مهمی در ایجاد استرس شغلی و استرس کاری در بین کارکنان می باشد.

وقتی همکارانی با اخلاق و خصوصیت های مختلف دور هم، برای یک کاری جمع می شوند و کاری را می خواهند به صورت تیمی انجام دهند، قطعاً اختلاف نظر و سلیقه ها به وجود خواهد آمد.

ولی بعضی مواقع این اختلاف سلیقه ها باعث ایجاد تنش هایی بین افراد یک گروه، یک تیم و یا یک واحد کاری می شود. اگر این تنش‌ها اختلافات و گاهی مشاجرات به درستی حل نشود و در جای مناسب خود به آن پرداخته نشود؛ منجر به استرس در افراد خواهد شد.

در این مواقع هم افراد و هم مدیران شرکت موظف هستند، این نوع تنش ها را مدیریت کنند و در سازمان خود و گروه و واحد خود، فرهنگی را به وجود آورند، تا در آن فرهنگ سازمانی، تنش‌ها به درستی حل شود و موجب استرس شغلی نگردد.

اگر فرهنگ سازمانی خوب و سازنده ای برای یک شرکت به وجود آید؛ آن شرکت قطعاً در مسیر رشد و بالندگی قرار خواهد گرفت و اگر این فرهنگ، جای خود را با فرهنگی همراه با استرس و اضطراب برای کارکنان و حل نشدن مشکلات آن‌ها همراه کند، قطعاً رو به افول و شکست در تیم و فعالیت‌های آن سازمان خواهد گذاشت.

پس هم مدیران و هم کارکنان موظفند استرس خود را کنترل کرده و برای ایجاد آرامش در گروه، تیم و واحد خود، با هم همکاری لازم را داشته باشند.

2- مهلت انجام کار (ددلاین) های فشرده

همواره وقتی پایان پروژه یا پایان یک مقطع کاری فرا می‌رسد؛ قطعاً همراه با استرس تحویل کار، تحویل پروژه و تحویل نهایی خواهد بود. همین استرس ها کاملاً طبیعی و پیش بینی شده است، که حتی می توان به نحو مطلوبی از آن در جهت تقویت کار تیمی و بالابردن روحیه و بهره‌وری اعضا و گروه استفاده کرد.

اما اگر این استرس ها و این مهلت انجام کارها که اصطلاحاً به آن ددلاین گفته می شود؛ مرتباً تکرار شود و زمان و فرصتی برای استراحت و تنفس دوباره و بازسازی تیم یا گروه نباشد، کم کم این موارد، تبدیل به فرسودگی شغلی ناشی از استرس شغلی خواهد شد.

برای اینکه تیمی پویا و فعال داشته باشیم، باید مهلت پایان کار یا مهلت پایان کار ها را طوری تنظیم کنیم، که اولاً تداخلی با هم نداشته باشند و ثانیاً فرصت مناسبی بین این پروژه ها، کارها و امور مختلف باشد تا بتوان از آن برای ایجاد آرامش ، تنفس و بازسازی تیم و گروه استفاده کرد.

یک مدیر خوب، به خوبی باید این مسئله را بداند که ، چند ددلاین پشت سر هم، اگر برای یک گروه به وجود آورد، قطعاً اشتباهات و نواقص زیادی در پروژه ها و کارهای تیم خواهد بود.

3- امنیت کاری

امنیت کاری یا امنیت شغلی، بدین معناست که کارمندان با خیال راحت و خاطر آسوده، از این که مثلاً ماه آینده، ۶ ماه آینده یا سال آینده در تیم، گروه، شرکت یا سازمان حضور خواهند داشت و اشتباهات کوچک آنها منجر به اخراج یا تعدیل آنها نخواهد شد.

نه‌تنها اشتباهات کوچک، بلکه روند شرکت یا سازمان طوری نخواهد بود، که با کمترین تکانه های اقتصادی یا مدیریتی در شرکت، منجر به تعدیل نیرو از شرکت بشود.

هرچه امنیت شغلی کارکنان کمتر باشد، وفاداری آنها به شرکت و سازمان کمتر خواهد شد و در نتیجه افراد با تمام توان برای شرکت یا سازمان کار نخواهند کرد و همین امر باعث بهره وری کم و افت سطح کیفی کار ها خواهد شد.

از طرفی امنیت شغلی بالا ، باعث از بین رفتن دغدغه‌ها و ایجاد فرهنگی سازمانی مبتنی بر رشد و توسعه در شرکت، در افراد خواهد شد. امنیت شغلی را سیاست گذاران اصلی شرکت و سازمان ها به وجود می‌آورند. آنها هستند که مشخص می‌کنند کارمندان با چه ضوابط و مقرراتی به فعالیت خود ادامه دهند؛ تا تداوم شغلی بیشتری داشته باشند.

از طرف دیگر کارمندان و اعضای شرکت نیز، با توجه به سیاست های شرکت یا سازمان می توانند قبول کنند که در تحت این شرایط کار کنند و به فعالیت خود ادامه دهند.

وقتی شرکت در شرایط خاصی قرار می گیرد، کارمندان نیز باید شرایط را تغییر داده و بخواهند که مشکلات امنیتی شغلی آنها برطرف شود. به هر حال این مسئله، مسئله بسیار مهمی است که از طرفی با استرس کاری و استرس شغلی همراه است و از طرف دیگر بهره وری و ماندگاری افراد در تیم یا شرکت، باعث افزایش کارایی شرکت و سازمان خواهد شد.

4- تکراری شدن کار

وقتی از کار تکراری صحبت می‌کنیم، کاملاً مشخص است که کارهای روتین و یکنواختی که به سادگی قابل انجام است را می گوییم. در نگاه اول به نظر نمی رسد که این کارها استرس خاصی داشته باشند.

مثلاً کارگرانی که در یک بخش از خط تولید کار می‌کنند، یا کارگرانی که در یک واحد مشغول انجام یک کار مشخص هستند، یا مثلاً کارمندانی که در یک قسمتی از شرکت به یک کار ثابت مشغول اند، مانند اپراتور ها یا امور بایگانی یا هر کار دیگری که تکرار آن هر روز و هر روز اتفاق می افتد؛ به نظر نمی رسد این کار و این سبک از کار استرس شغلی خاصی را به همراه داشته باشد.

اما تحقیقات انجام شده بر روی شاغلین، به چنین کارهایی در سازمان‌های مختلف نشان می دهد، که به علت تکراری بودن کار و عدم توانایی فرد در تصمیم گیری و مشارکت، در این قبیل کارها باعث می‌شود، استرس کاری این افراد، نسبت به افرادی که کارهای متنوع و قابل تصمیم گیری بیشتری دارند خیلی بیشتر است.

به همین دلیل، توصیه می‌شود، افراد در سازمانهای مختلف، پس از گذراندن دوره های کاری مختلف، محل اشتغال خود را عوض کرده و از دست زدن به کارهای تکراری برای مدت های طولانی خودداری نمایند.

این نکته را باید، مدیران میانی شرکت ها و سازمان ها در نظر بگیرند، که ماندن افراد در یک بخش ممکن است، مهارت آنها را زیاد کند، اما پس از مدتی باعث خستگی و فرسودگی و افسردگی و استرس شغلی آنها خواهد شد.

به همین دلیل بهتر است پس از دوره های زمانی خاص، افراد مثلاً در کارخانه ها در نقاط مختلف خط تولید کار کنند، یا در ادارات و سازمان ها در بخشهای مختلف کار و فعالیت خود را انجام دهند.

5- توقعات غیر منطقی از کار

یکی از مهمترین دلایلی که باعث و استرس در کار و شغل می‌شود، آن است که افراد با یک نگاه و دید، وارد یک حوزه کاری می شوند و وقتی شناخت کافی و درستی از کار خود در آن بخش نداشته باشند، پس از مدتی با توقعات و انتظاراتی روبرو می شوند، که هرگز برآورده نشده است.

همین برآورده نشدن توقعات، باعث ناراحتی آنها می‌شود و اگر نتوانند این ناراحتی ها را حذف کنند، کم کم و به مرور زمان این ناراحتی ها و دلخوری ها و توقعات برآورده نشده از کار، روی هم انباشته شده و فرد را دچار بحران های روحی و مشکلات ناشی از استرس در کار می نماید.

به همین دلیل کسانی که در شرف کسب شغل یا مهارتی هستند، باید دقت کنند که این شغل و مهارت با روحیه آنها سازگاری داشته باشد، تا پس از چند سال که در کاری وارد شدند، دچار افسردگی از کار خود و استرس ناشی از ناراحتی های شغلی نشوند.

ولی کسانی که با یک دید مناسب وارد کار می شوند، باید دقت داشته باشند که دید خود را نسبت به سازمانی که در آن مشغول به کار هستند، درست و واضح کنند.

خیلی از مواقع مشاهده شده، افرادی وارد سازمان یا شرکتی می شوند که دید درستی از آنجا ندارند و پس از مدتی به علت توقعات برآورده نشده از خودشان، در آن سازمان یا از آن سازمان در برابر افراد شاغل، دچار استرس و ناراحتی می شود.

نتیجه اصلی استرس در کار، ایجاد فرسودگی شغلی و کم شدن بهره وری در کار است. همین عوامل دست به دست هم می‌دهد و یک تیم، گروه یا شرکت را از حالت فعال و پویا، به یک شرکت منزوی و حتی ورشکسته تبدیل خواهد کرد.

در پایان، باید دقت کنید که استرس شغلی و استرس در کار، کاملاً طبیعی و غیر قابل اجتناب است؛ این مدیران شرکت در درجه اول و در درجه دوم افراد شاغل در سازمان و شرکت هستند، که باید آموزش های لازم را برای کنترل استرس شغلی و کاری خود ببینند، تا هم به خود کمک کرده و هم به سازمان خود یاری رسانند تا باعث پیشرفت هر دو به شود.

ممنونم که تا آخر این مقاله مطالعه کردید و همراه ما هستید.

ما را در شبکه های اجتماعی با عنوان آرامش مثبت جستجو کنید.

ما سعی می‌کنیم در اینستاگرام آرامش مثبت و آپارات آرامش مثبت به صورت متوالی آموزش های علمی و تکنیکهای کاربردی را برای افزایش آگاهی مخاطبین خود استفاده کنیم. تا بتوانیم با افزایش علم و آگاهی در جامعه، جامعه ای خوب سالم و شاداب داشته باشیم.

با تشکر از همه شما عزیزان